Gourmetten en het gevaar voor vogels

Waarom is gourmetten gevaarlijk voor je vogel?

Voor ons is gourmetten inderdaad gezellig. Voor je vogel kan deze bezigheid echter fataal aflopen. In de antiaanbaklaag van onder andere gourmetstellen en grillplaten zit polytetrafluoroethyleen (PTFE), beter bekend onder de merknaam Teflon®. Deze stof geeft bij sterke verhitting (vaak bij lege pannen of pannen waarvan de inhoud indroogt) dampen af die al in kleine hoeveelheden giftig kunnen zijn. Vooral vogels zijn hier gevoelig voor, omdat ze een andere anatomie van de luchtwegen hebben dan wij zoogdieren.

Hoe zitten de longen van vogels dan in elkaar?

Vogels hebben een zeer efficiënt ademhalingssysteem, waardoor ze extra gevoelig zijn voor giftige dampen. Vogels hebben namelijk een ademhalingssysteem die bestaat uit longen en luchtzakken. De luchtzakken vullen zich bij de inademing met lucht en vormen zo een luchtreservoir van waaruit tijdens de uitademing weer zuurstofrijke lucht door de longen stroomt. Zo is er een continue doorstroom van zuurstofrijke lucht door de longen. Dit betekent naast een efficiënte zuurstofuitwisseling ook dat schadelijke gassen en kleine deeltjes makkelijker worden opgenomen uit de omgeving. Hoe kleiner de vogel, hoe groter vaak nog de gevoeligheid voor blootstelling aan giftige dampen in de lucht.

Wat gebeurt er als je vogel deze stoffen inademt?

Bij afbraak van het PTFE komen zowel gassen als kleine deeltjes vrij. Als deze stoffen worden ingeademd wordt er een ontstekingsreactie opgewekt in de longen. De ontstekingscellen die hierbij geactiveerd worden zorgen voor de vrijstelling van reactieve zuurstofradicalen. Hierdoor kan oxidatieve schade aan de longen ontstaan wat zorgt voor vocht en bloedingen in de longen. Via de kleine deeltjes die vrij komen en ingeademd worden kunnen daarnaast bepaalde giftige bestanddelen dieper in de longen terechtkomen. Hier zorgen deze stoffen voor nog meer schade aan het longweefsel. Er wordt zelfs gedacht dat er ook schade ontstaat ter hoogte van de hersenen. De symptomen die je vogel kan laten zien zijn vaak aspecifiek met alleen het optreden van plotse sterfte. Bij milde blootstelling kunnen de eerste symptomen bestaan uit veel knipperen met de ogen (door directe irritatie door de gassen) en hijgen of slaperigheid door zuurstof tekort.

Wat kun je doen op het moment dat je vogel toch deze gassen heeft ingeademd?

Mocht je vogel benauwd worden, zorg dan dat verdere blootstelling aan de giftige gassen wordt voorkomen. Neem daarna direct contact op met je dierenarts, omdat je vogel zo snel als mogelijk moet worden ondersteund met extra zuurstof en moet worden behandeld tegen shock die vaak optreedt. De prognose is helaas slecht en er treedt vaak sterfte op binnen 12 uur na blootstelling. Des te meer reden om te proberen dit te voorkomen!

Niet alleen gourmetten is gevaarlijk!

Niet alleen gourmetstellen of grillplaten zijn in dit geval gevaarlijk. Heel veel koekenpannen met antiaanbaklaag bevatten de stof PTFE en kunnen dus giftige dampen afgeven bij verhitten. Het heeft dus de voorkeur om geen vogels te houden in de ruimte waar wordt gekookt.

Voorkomen is beter dan genezen!

Zet je vogel dus zeker even in een andere ruimte op het moment dat de familie komt gourmetten! Zorg voor voldoende ventilatie en zet je vogel pas weer terug in de ruimte als alle dampen weg zijn.

Bekijk ook ons artikel Tips voor de kerstdagen.

Bekijk daarnaast ons vogelassortiment voor alles voor de verzorging en huisvesting van je vogel.

Heb je nog vragen over dit onderwerp? Neem dan contact op met ons veterinaire team via dierenarts@medpets.nl.