Zit je hond lekker in zijn vel?

De huid is het grootste orgaan

De huid is veruit het grootste orgaan van het lichaam en weerspiegelt als het ware de algehele gezondheid van een dier. Een verminderde weerstand of ziekte gaat veelal gepaard met huid- en/of vachtveranderingen. Daarnaast heeft de huid zelf ook een veelvoud aan functies. Denk aan een barrièrefunctie: de huid beschermt het lichaam tegen allerlei invloeden van buitenaf, trauma en infecties. Daarnaast zorgt de huid voor het reguleren van de lichaamstemperatuur, worden allerlei nuttige stoffen in de huid opgeslagen en heeft deze natuurlijk een belangrijke zintuigelijke functie.

Symptomen van allergische huidproblemen

Bij allergische huidklachten kunnen uiteenlopende symptomen gezien worden. In veel gevallen zie je jeuk, roodheid, irritatie en uitslag. Dit uit zich met haaruitval, een doffe vacht, verkleuring van de huid en krabletsels. Naast deze huidproblemen, kunnen ook terugkerende oorproblemen een aanwijzing zijn voor een onderliggend huidprobleem. In dat geval betreft het oorklachten waarbij geen bacteriën, schimmels, gisten of mijten aangetroffen worden. Een slechte lijfgeur of een roodverkleuring van de vacht (meestal zichtbaar tussen de tenen) is ook een aanwijzing voor een huidprobleem. Door langdurig likken vanwege chronische huidklachten verkleurt een lichte vacht op termijn roodachtig.
Hoewel honden met huidproblemen er meestal niet echt ziek uitzien, ondervinden deze dieren toch duidelijk ongemak. Vooral jeuk is een serieuze welzijnsaantasting voor honden.

Oorzaken van allergische huidproblemen

Er zijn veel onderliggende oorzaken die huidklachten bij honden kunnen veroorzaken. Om een hond succesvol te behandelen is het essentieel dat hier onderzoek naar gedaan wordt. Wanneer alleen de symptomen aangepakt worden, komen de klachten op termijn vaak terug en is het dweilen met de kraan open.
Vaak zijn er meerdere factoren die uiteindelijk tot klinische klachten leiden, als de zogenaamde ‘jeukdrempel’ wordt overschreden. De stof waar een dier allergisch op reageert noemt men het allergeen. Honden zijn vaak overgevoelig voor verschillende allergenen waardoor de jeukdrempel overschreden wordt en de hond klachten krijgt. Verschillende overgevoeligheden stapelen als het ware op. We zullen in het kort een aantal oorzaken van allergie bespreken.

Vlooienallergie

Eén van de meest voorkomende allergieën bij honden is die voor vlooien. Honden reageren dan overgevoelig op de eiwitten in het speeksel van de vlo. Er volgt een zeer heftige overgevoeligheidsreactie met ernstige en aanhoudende jeuk. Dit geeft in de meeste gevallen voornamelijk jeuk ter hoogte van de achterhand en de staartbasis. Daar zijn dan ook de letsels te vinden die veroorzaakt worden door het krabben of bijten van de hond. Slechts een enkele vlo kan deze heftige reactie al veroorzaken. Om deze reden is het noodzakelijk juist bij deze honden aan zeer strikte vlooienpreventie te doen!

Voedselovergevoeligheid

Een overgevoeligheid voor bepaalde voedingsbestanddelen kan huid- of maagdarmklachten veroorzaken. Vaak wordt gedacht dat een dier geen voedselallergie kan hebben als deze al gedurende een langere periode hetzelfde voer krijgt. Dit is echter niet waar! Een dier kan juist een allergie ontwikkelen als deze al vaker aan het allergeen blootgesteld is.
In veruit de meeste gevallen reageren honden met voedselallergieën op een bepaald dierlijk eiwit, zoals dat van rund of kip. Slechts bij een zeer klein percentage van de allergische honden blijkt er een overgevoeligheid voor een graan te zijn.
De enige manier om een voedselovergevoeligheid te bevestigen en tevens te behandelen is door middel van een aanpassing van het dieet. Het is hierbij van doorslaggevend belang dat een dergelijk dieet de eerste 6-8 weken zeer strikt gegeven wordt, dus zonder andere voeding, snacks of kluiven. Er moet dus ook voorkomen worden dat een hond van straat eet. Pas na deze periode is te beoordelen of dit een geschikt dieet is voor de hond, omdat dan pas uitgesloten kan worden dat een eventuele reactie nog veroorzaakt werd door de eerder gegeven ‘oude’ voedingsbestanddelen.

Er zijn twee soorten diëten die gegeven kunnen worden aan honden waarbij een vermoeden van voedselovergevoeligheid bestaat.

• Als eerste kan een dieet gegeven worden waarbij de aanwezig eiwitten gehydrolyseerd zijn. Hydrolysatie zorgt ervoor dat de bestaande eiwitten als het ware verknipt worden in kleinere stukjes. Hierdoor wordt het originele eiwit niet als dusdanig door het lichaam herkend en reageert het immuunsysteem er niet op.
• Een tweede mogelijkheid is het geven van een echt eliminatiedieet. Hierbij wordt er slechts 1 enkele nieuwe eiwitbron gekozen, welke de hond nog niet eerder gegeten heeft. Eiwitbronnen die hiervoor geschikt kunnen zijn, zijn bijvoorbeeld hert, paard, kwartel, struisvogel of konijn. Eén van deze eiwitten wordt gecombineerd met een koolhydraatbron, zoals rijst of aardappel, en een vitamine/mineralenaanvulling, zoals RAW Veterinary Diets – Mono Protein Balancer. Er kan gekozen worden voor een zelf bereid dieet (vaak in de beginfase) of een kant-en-klaar dieet, zoals Royal Canin Anallergenic.

Atopie

Bij atopie reageert het lichaam op in de omgeving voorkomende onschuldige stoffen. Zo kunnen honden bijvoorbeeld reageren op allergenen als mijten (waaronder ook huisstofmijt), dierlijke huidschilfers, bepaalde pollen en grassen. In de meeste gevallen reageert een atopische hond op meerdere allergenen.
Bij een hond met atopie worden de eerste klachten vaak waargenomen voor het derde levensjaar. Huidletsels en jeukklachten zijn voornamelijk gelokaliseerd ter hoogte van de kop, liezen en poten. Atopische problemen hebben een erfelijke component.
Naast allerlei ondersteunende maatregelen, kan het zinvol zijn te starten met het desensibiliseren van de hond. Dit betekent dat men probeert de hond in verloop van tijd minder gevoelig te maken voor de allergenen. Dat gebeurt door middel van het toedienen van injecties die verdunningen van allergenen in steeds verder oplopende hoeveelheden bevatten. Het kan enkele maanden duren voordat deze behandeling zijn vruchten afwerpt.
Soms is het nodig te starten met medicijnen die de overdreven reactie van het immuunsysteem af kan remmen. Hierdoor zullen de huidklachten vaak sterk verminderen.

De rol van je dierenarts bij een huidallergie

Het is bij honden met huid- en jeukklachten essentieel om de problemen exact in kaart te brengen, om te laten onderzoeken welk onderliggend probleem de klachten veroorzaakt en of er sprake is van een bijkomende infectie. Hiervoor kan er gebruik gemaakt worden van microscopisch onderzoek van huidafkrabsels, schimmeltesten, bacteriologisch onderzoek, bloedonderzoek, huidbiopten en natuurlijk allergietesten. Dit diagnostische werk is nodig om een passende therapie in te kunnen stellen en de hond op die wijze de beste kans op verbetering of genezing van de klachten te geven. Uitsluitend symptomen bestrijden biedt op de langere termijn bij chronische huidproblemen geen blijvende oplossing.
Je dierenarts kan je hierbij helpen of, indien nodig, doorverwijzen naar een dierenartsspecialist dermatologie.

Wat kan men zelf doen?

Om een hond met huidklachten zo goed mogelijk te ondersteunen, zijn er verschillende maatregelen die je kan nemen. Wanneer de huid en vacht in optimale conditie gehouden kunnen worden, is dit al een belangrijke preventie voor het optreden van klinische klachten. Zeker naast het eventueel verstrekken van medicatie is ook een goede huidverzorging van doorslaggevend belang.

Essentiële vetzuren

Essentiële vetzuren zijn belangrijk voor een goed functionerende huidbarrière. Het draagt bij aan het herstel van de vochtbalans en de structuur van huid en vacht. Hierdoor versterkt de weerstand van de huid, waardoor deze minder snel zal beschadigen. Al bestaande huidreacties worden beperkt. Deze vetzuren kunnen door middel van voeding of supplementen, bijvoorbeeld Pet’s Relief Atopi-3, ingegeven worden. Daarnaast zijn er ook pipetten, zoals Allerderm Spot-On, beschikbaar die bij regelmatig gebruik de huid versterken.

Huidondersteunende voeding

Bij een onderliggende overgevoeligheid of allergie voor voedsel is een aangepast dieet natuurlijk de eerste stap! Buiten het feit dat bepaalde allergenen op deze wijze vermeden kunnen worden, bevatten dergelijke diëten de broodnodige voedingsstoffen ter ondersteuning van de onderliggende aandoening. Essentiële vetzuren zijn hier vaak al aan toegevoegd, net zoals ondersteunende vitaminen en mineralen.
Het zoeken van het ideale dieet kan soms een lange tijd in beslag nemen. Een eliminatiedieet moet gedurende 6-8 weken strikt gegeven worden, voordat de effectiviteit betrouwbaar geëvalueerd kan worden. Wanneer een dieet onvoldoende verbetering geeft, moet hetzelfde traject weer doorlopen worden met een andere voeding.

Ondersteunende huidverzorging

Een goede vachtverzorging is belangrijk bij de preventie van huidproblemen. Denk hierbij aan een wekelijkse borstelbeurt en, afhankelijk van de vacht van uw hond, een bezoek aan een trimmer op regelmatige basis.
Door de huid in optimale conditie te brengen en te houden, kan het optreden van huidreacties beperkt worden. Ook wanneer er reeds sprake is van huidklachten kan een correcte verzorging bijdragen aan een verbetering van de klachten, een spoedig herstel en preventie.
Allereerst is het belangrijk honden met huidproblemen regelmatig te wassen met een geschikte shampoo, zoals de Douxo S3 Calm Shampoo. Op die manier kunnen vuil, micro organismen en eventueel ook allergenen uit de vacht verwijderd worden. Tegelijkertijd verzacht de shampoo de (jeukende) huid en wordt deze gehydrateerd.
Daarbij moet er ook aandacht besteed worden aan het schoonhouden van de oren, aangezien allergische huidproblemen gepaard gaan met oorproblemen. Hier zijn vele soorten oorcleaners voor beschikbaar, bijvoorbeeld Otoclean Oorreiniger.
Honden van bepaalde rassen kunnen in meer of mindere mate plooivorming in de huid hebben. Huidplooien komen vooral voor ter hoogte van de snuit en de staartbasis. Bij gevoelige dieren kunnen deze plooien serieuze problemen geven. Er zijn diverse ontsmettende en verzachtende doekjes (bijvoorbeeld CLX Wipes) verkrijgbaar specifiek om deze plooien schoon en droog te houden.

Allergische huidproblemen kunnen het welzijn van je hond in ernstige mate aantasten. Een gedegen onderzoek, een passende therapie en goede ondersteuning kunnen voor een aanzienlijke verbetering zorgen. Zorg ervoor dat je trouwe viervoeter goed in zijn vel zit!

Heb je nog vragen? Neem dan contact op via dierenarts@medpets.nl.

Nooit iets missen?

Ben je altijd op zoek naar dé manier om jouw huisdier het allerbeste te geven? Onze Medpets nieuwsbrief staat vol met tips, adviezen en natuurlijk onze acties en kortingen. Schrijf je nu in!

Voorwaarden nieuwsbrief