Suikerziekte (diabetes mellitus) bij de kat

Wat is suikerziekte?

Suikerziekte (diabetes mellitus) is een stofwisselingsziekte die onder andere voorkomt bij mensen, honden en katten. Bij suikerziekte is er een verhoogde bloedsuikerspiegel door te weinig of geen aanmaak van insuline. Normaal gesproken zorgt het lichaamseigen hormoon insuline, dat geproduceerd wordt in de alvleesklier, dat de suiker uit het bloed in het weefsel opgenomen wordt zodat het daar omgezet kan worden in energie of opgeslagen wordt als energievoorraad.

Als de insuline haar werk niet (goed) kan doen, dan stijgt het suikergehalte in het bloed en raakt de stofwisseling uit balans. De verstoring zorgt ervoor dat de bloedsuikerspiegel stijgt en tegelijkertijd ontstaat er een tekort aan suiker in de weefsels doordat de glucose onvoldoende door het lichaam kan worden opgenomen. Deze combinatie zorgt voor het ziektebeeld wanneer er geen behandeling ingezet wordt.

Mogelijke oorzaken van diabetes mellitus

Er zijn verschillende oorzaken van suikerziekte.

Aandoeningen aan de alvleesklier

Insuline wordt geproduceerd door de alvleesklier, ook wel pancreas genoemd. Als de alvleesklier onvoldoende tot niet meer functioneert, neemt de productie van insuline af. Deze vorm van diabetes mellitus wordt Type 1 genoemd. Dit type openbaart zich vaak al op jonge leeftijd. Deze vorm is acuut en daardoor vaak snel te herkennen. Dit is de meest voorkomende vorm van diabetes mellitus bij honden.

Overgewicht en onvoldoende lichaamsbeweging

Deze vorm van suikerziekte wordt diabetes mellitus Type 2 genoemd en ontstaat grotendeels op dezelfde wijze als bij de mens. Door gebrek aan beweging en ontwikkeling van overgewicht neemt de gevoeligheid voor insuline af. Er is voldoende insuline aanwezig, maar het lichaam van de kat is onvoldoende in staat om de insuline te gebruiken. In dit geval is er sprake van insulineresistentie. Het gevolg is dat het insulinegehalte in het bloed veel te hoog wordt. Als de kat gewicht verliest, kan het lichaam weer gevoeliger worden voor insuline.

Diabetes mellitus Type 2 is de meest voorkomende vorm van suikerziekte bij de kat. Vetzucht zorgt ervoor dat het lichaam constant veel insuline moet maken om alle suiker uit het bloed te krijgen. Uiteindelijk raken de cellen welke de insuline maken uitgeput en kan er steeds minder en uiteindelijk geen insuline meer gemaakt worden. Er ontstaat tevens een resistentie tegen insuline. De cellen in het lichaam worden steeds gestimuleerd door insuline om suiker op te nemen waardoor ze er uiteindelijk niet meer op reageren. Het lichaam moet dan steeds meer insuline aanmaken om de cellen nog te laten reageren, terwijl de cellen die insuline aanmaken al overbelast zijn. Zo ontstaat er een vicieuze cirkel waardoor uiteindelijk sprake is van diabetes Type 2.

Overige factoren

De hierboven genoemde factoren zijn de belangrijkste oorzaken van diabetes. Er kunnen echter ook nog andere factoren een rol spelen. Zo zijn er signalen dat de kans op de ontwikkeling van diabetes voor een gedeelte bepaald wordt door erfelijke factoren. Bij sommige kattenrassen, zoals bij de Birmaan, komt diabetes vaker voorkomt dan gemiddeld. Daarnaast kan ook leeftijd een rol spelen; oudere katten zijn over het algemeen vatbaarder voor het ontwikkelen van diabetes. Tevens kunnen andere hormonen of medicatie (bijvoorbeeld prednisolon) de ontwikkeling van diabetes stimuleren.

Symptomen van diabetes bij de kat

Katten met suikerziekte kunnen de volgende symptomen laten zien.

Veel plassen

Bij katten met suikerziekte is er veel suiker in het bloed aanwezig. De nieren zorgen ervoor dat de suiker met de urine het lichaam verlaat. De suiker in de urine heeft de eigenschap extra vocht mee te nemen, waardoor de kat meer gaat plassen, eventueel buiten de kattenbak in huis.

Veel drinken

Doordat de kat veel plast, verliest hij ook veel sneller vocht. Om dit te compenseren zal de kat meer gaan drinken.

Meer eten

Suiker is een belangrijke energiebron, maar wordt bij katten met suikerziekte niet opgenomen en verlaat, zoals eerder aangegeven, via de urine het lichaam waardoor een energietekort ontstaat. Hierdoor zal de kat meer gaat eten, maar gewicht gaan verliezen.

Verslechtering van de algehele conditie

Door het gewichtsverlies en structureel tekort aan energiebronnen verslechterd de conditie van de kat; de eetlust neemt af en de hoeveelheid slaap toe. Uiteindelijk kunnen er neurologische verschijnselen ontstaan.

Diagnose

Of een kat lijdt aan suikerziekte kan alleen door de dierenarts worden vastgesteld door het afnemen van een bloedmonster. Op basis van dit bloedmonster kan de waarde van de bloedsuikerspiegel worden bepaald. Een hoge bloedsuikerspiegel is echter onvoldoende bewijs om de diagnose suikerziekte te stellen. Bij katten kan door opwinding, waar bij het afnemen van bloed vaak sprake van is, de bloedsuikerspiegel namelijk tot grote hoogte worden opgestuwd. Wanneer er echter sprake is van een voortdurend verhoogde aanwezigheid van de suikerstof fructosamine, dan kan de diagnose suikerziekte worden gesteld.

Behandeling van suikerziekte bij katten

De oude behandeling van diabetes bij de kat bestaat uit het vervangen van de ontbrekende insuline of het toedienen van insuline die ervoor zorgt dat het weefsel de suiker weer opneemt. Indien er sprake is van een lichte vorm van diabetes, dan kan het voldoende zijn om speciale voeding te geven die de bloedsuikerspiegel constant en lager houdt, zoals de Royal Canin Diabetic Kat of te zorgen dat de kat zijn overgewicht kwijt raakt. In andere gevallen kan insulinetherapie noodzakelijk zijn, waarbij insuline dagelijks bij de kat ingespoten moet worden.

Nieuwe behandeling van katten met suikerziekte met Senvelgo®

Er is een nieuwe behandeling voor katten met Diabetes Mellitus. Dit is met het middel Senvelgo®. Dit is een behandeling in de vorm van een orale oplossing die je 1 x per dag moet geven aan je kat. Het is effectief bij de meeste katten met suikerziekte. Het middel bevat Velagliflozine en dit is een SGLT2 (natrium-glucose-cotransporter-2) remmer, wat wil zeggen dat het voorkomt dat glucose in de nieren terug opgenomen kan worden in het bloed. Hierdoor normaliseert het glucose gehalte in het bloed wat de symptomen van de suikerziekte wegneemt. De behandeling met Senvelgo is geschikt voor katten die niet goed reguleerbaar zijn met insuline en voor katten die voor het eerst de diagnose suikerziekte krijgen.

Royal Canin Diabetic Kat

Royal Canin Dabetic Kat is een voeding die speciaal is ontwikkeld voor katten met suikerziekte. De voeding heeft als doel om de bloedsuikerspiegel constant te houden en overgewicht te verminderen. Hierdoor bevat de voeding minder, maar wel specifieke koolhydraten en ook een hoog eiwitgehalte en toegevoegd L-carnitine. Omdat overgewicht ook zorgt voor extra belasting van de gewrichten zijn er kraakbeenbeschermende ingrediënten toegevoegd om de gewrichten te ondersteinen.

Andere voeding die je kunt kiezen zijn bijvoorbeeld Hill’s m/d en Purina Pro Plan Veterinary Diets DM Diabetes Management Kat.

Het voorkomen van diabetes en preventieve behandeling

Hoewel het ontstaan van suikerziekte voor een groot gedeelte genetisch bepaald is, kan men tot op zekere hoogte een actieve bijdrage leveren om het risico te verkleinen. Door het geven van goede en – belangrijker nog – niet teveel voeding en het stimuleren van voldoende lichaamsbeweging wordt de kans op overgewicht en uiteindelijk op de ontwikkeling van suikerziekte verkleind.

Heb je nog vragen? Neem dan contact op via dierenarts@medpets.nl.