Zomereczeem: staart- en maneneczeem

Staart- en maneneczeem / Zomereczeem

Als een paard in het weideseizoen last heeft van ernstige jeuk rond de staartbasis en langs de manen en kruin, dan is de eerste gedachte meestal: Staart- en maneneczeem (SME) (syn. zomereczeem = sweet itch = Sommerekzem). Toch klopt dit niet altijd. Er zijn ook andere oorzaken die tot jeuk kunnen leiden, zoals huidparasieten (luizen) of voedsel- en contactallergieën. Het kan ook zijn dat een paard wel last heeft van staart- en maneneczeem maar dat de jeuk zich met name openbaart rond de onderbuik. We zien dan een paard of pony, die zijn buik over de grond of langs de voerbak schuurt en trapt naar de buik, soms tot bloedens toe.

Oorzaken

Overgevoeligheid

Bij SME is sprake van een (levenslange) allergische reactie voor insectenbeten. In de meeste gevallen ligt de oorsprong van het probleem in een overgevoeligheid voor de beet van Culicoides-mug of knut. Ook andere insecten kunnen een rol spelen. Culicoides-mugjes zijn één tot drie millimeter groot. Dit mugje prikt in de huid en het lichaam reageert overdreven sterk op het speeksel dat het mugje inspuit. Ieder paard en ieder mens wordt zeer regelmatig door deze mugjes geprikt zonder dat dit tot problemen leidt. Allergische mensen en paarden krijgen heftige jeuk, roodheid op de prikplaats en zwelling van de huid. Of het paard wel of niet allergisch reageert is deels erfelijk bepaald, gezien het feit dat de aandoening meer voorkomt in bepaalde families en bij sommige rassen (bijv. Friezen, IJslanders, Shetlanders en Welsh ponies, maar ook steeds meer warmbloedpaarden).

Eiwit

De mugjes zijn het meest actief gedurende zonsopgang en zonsondergang en alleen bij een voldoende hoge omgevingstemperatuur, relatief hoge luchtvochtigheid en weinig wind. Ook eiwit in de voeding van het paard speelt mogelijk een rol. Niet specifiek op staart- en maneneczeem, maar op allergische reacties in het algemeen.

Omgevingsfactoren

Vroeger kwam de aandoening aan zee nauwelijks voor. Op de Wadden­eilanden was het onbekend. Nu echter niet meer. Verandering van het landschap heeft daaraan bijgedragen. Bomen (elzensingels!) en struiken, bieden meer beschutting tegen wind. Maar ook water en een hogere temperatuur zijn verantwoordelijk voor de toename. Stilstaand water is voor muggen een ideale broedplaats. Waarschijnlijk zijn er nog meer factoren, waarom de Culicoides zich anders gedraagt dan voeger, maar die zijn nog niet allemaal bekend.

Voorzorgsmaatregelen

Op tijd stallen en beschermen

Gezien het feit dat verreweg de meeste Culicoides-mugjes tegen zonsondergang rondom paarden worden gezien, is het belangrijk de gevoelige paarden/pony’s rond die tijd op te stallen. De stal te voorzien van horren, die geïmpregneerd zijn met een insectenwerend middel. De mazen moeten zeer fijn zijn, want de mugjes zijn erg klein. Overweeg het gebruik van insectenwerende middelen en insecticiden zoals Veerust Super. Tevens is het aan te raden om je paard te weiden met een eczeemdeken, welke het paard beschermd tegen (stekende) insecten zoals dazen, steekvliegen en horzels.

Behandeling van zomereczeem

Supplementen en huidverzorgingsproducten

Naast voorkomende maatregelen bestaan er ook erg veel middelen om de ontstane jeuk te verlichten. Een behandeling dient op tijd gestart te worden, vroeg in het seizoen, voordat de muggen aanwezig zijn. Een behandeling die op tijd gestart wordt, zal meer resultaat opleveren dan een behandeling bij een dier die al enige tijd symptomen vertoont. Fidavet Cavalesse werkt van binnenuit door de afweerreactie op de muggenbijt te verminderen. Daarnaast zijn er verschillende middelen welk de huid helpen te herstellen zoals Phyto-Treat Equidermal of Puur SME Lotion.

Heb je een vraag aan onze dierenarts over zomereczeem of huidproblemen bij paarden in het algemeen? Neem dan contact op met onze dierenarts op telefoonnummer 0186 – 57 55 28 of via e-mail: dierenarts@medpets.nl